Saturday, November 16, 2013

منڇر - واحد پارس هيسباڻي

منڇر 
جيڪا ڪڏهن ايشيا جي وڏي ڍنڍ هئي
واحد پارس هيسباڻي
هن وقت منڇر ڍنڍ جي حالت انتهائي خراب آهي، اتان مڻين مڇي مرڻ واري ڪهاڻي ته ماضيءَ جو داستان ٿي چڪي، پر هاڻي اتي پاڻيءَ جي حالت اها وڃي رهي آهي جو اهو مڪمل طور تي زهر ٿي چڪو آهي. ننڍي هوندي جڏهن نصاب جي ڪتاب ۾ منڇر ڍنڍ جي حوالي سان اها سِٽ پڙهندا هئاسين ته ”اک کٽي وڃي پر پاڻي نه کٽي.....“ ته ذهن ۾ پاڻيءَ جي وسعت جي باري ۾ ڪيترا ئي خاڪا جڙي ايندا هئا ۽ ائين محسوس ٿيندو هو ته منڇر به سمنڊ وانگر آهي، جنهن جو ڪنارو پري پري تائين نظر نٿو اچي. هي ڍنڍ ڪڏهن 180 چورس ميلن تي ڦهليل هوندي هئي ۽ ڪنارن تائين پاڻيءَ سان تار هوندي هئي. مينهن جي موسم ۾ هن جي پاڻي جي سطح خطرناڪ حد تائين وڌي ويندي هئي، جنهن ڪري هن ۾ لهڻ وقت تارو مهاڻا به خير سان شڪار ڪري واپس موٽڻ جون دعائون گهرندا هئا. هاڻي ان جي حالت ڪنهن تلاءُ جهڙي رهجي وئي آهي. هن کي نه رڳو مٺي پاڻي جي حوالي سان هن ملڪ جي وڏي ڍنڍ جو درجو حاصل آهي، پر کيس ايشيا جي وڏي ۾ وڏي ڍنڍ به چيو وڃي ٿو، پر اڄ هن جي حالت کي ڏسي سچ به اکين ۾ پاڻي تري اچي ٿو. هاڻي نه سندس پيٽ ۾ اڳ وارو اهو پاڻي رهيو آهي ۽ نه پاڻيءَ جي اها مٺاس باقي بچي آهي.

Friday, November 15, 2013

نِم جي اهميت - غلام علي شاھ

نِم جي اهميت

غلام علي شاھ
[هي مضمون مختلف طبي ڪتابن جي مطالعي کانپوءِ تيار  ڪيو ويو آهي ته جيئن ديسي ستين ڦڪين کي استعمال ڪري، عام ماڻهو لاڀ حاصل ڪن ۽ ڳاٽي ڀڳن خرچن کان به بچي سگهن]

نم کي عربيءَ ۾ نيم، فارسيءَ ۾ نيب، هنديءَ ۽ اردويءَ ۾ نيم، پراڪرت ۾ رڪ، انگريزيءَ ۾ Neem ۽ سنسڪرت ۾ ارشٽ چيو ويندو آهي.

سنڌ ۾ ٻٻر جي اهميت - جيئل اوڏ

سنڌ ۾ ٻٻر جي اهميت

جيئل اوڏ


هن مضمون جي لکڻ جو مقصد، تحقيق ذريعي ۽ طبي ڪتابن جي حوالن سان اڀياس ڪري، سنڌ ۾ ڪثرت سان پيدا ٿيندڙ وڻ ٻٻر جي اهيمت ۽ اُن جي اٽڪل گڻن کي ظاهر ڪري عوام آڏو پيش ڪرڻ آهي، ته جيئن هو ان مان ضرورت آهر فائدو وٺن.

ڄاهو - غلام مصطفيٰ ڪلهوڙو

ڄاهو
غلام مصطفيٰ ڪلهوڙو
سنڌ اسانجي ملڪ پاڪستان جو اهو سر سبز ۽ خوشحال صوبو آهي جنهنجي سدا مرڪ سرهاڻ ۽ سچائيءَ جو سڳنڌ صدين کان سڄي دنيا ۾ مشهور آهي. ڏوراهن ملڪن جي طبعي ماهرن سنڌي سر زمين جي مڪمل جائزي بعد، پنهنجي رپورٽ ۾ لکيو آهي ته؛ دنيا ۾ اهڙا ملڪ تمام گهٽ آهن جن ۾ هڪ ئي وقت جدا جدا آبهوا ۽ موسم موجود هجي ۽ اتي هڙئي قدرتي نعمتون نروار هجن جن ۾ جبل، نديون، ڍنڍون، سمنڊ ۽ ٻيلا وغيرھ شامل هجن. انهن ۾ سنڌ، جيڪا پاڪستان جي دل جي حيثيت رکي ٿي، هڪ آهي. پاڪستان جي هن جليل القدر خطي جا نه صرف ماڻهو پنهنجي لازوال خوبين جي ڪري پنهنجو مٽ پاڻ آهن، بلڪ اتي جا ڪيترا ئي جهنگلي جانور به ڪنهن نه ڪنهن اهميت جو مرڪز بڻيل آهن.